Dürtü Denetimi ve Davranım Bozuklukları

• Dürtü kontrol bozuklukları ve davranım bozukluğu (DB), çocukluk ve ergenlik çağında ortaya çıkabilen, ciddi davranışsal ve duygusal sorunlarla karakterize klinik durumları içeren bir tanı kümesidir. 

• DB’si olan bir çocuk/genç, yıkıcı ve şiddet içeren davranışlar sergileme eğilimi gösterebilir ve/veya kurallara uymakta belirgin sorun yaşayabilir. 

• DB, erkeklerde kızlara göre daha sık görülür ve çoğunlukla geç çocukluk veya ilk gençlik yıllarında ortaya çıkar.

• Şüphesiz ki birçok çocuk ve genç, gelişimleri boyunca kimi zaman davranış problemleri sergilerler. Öte yandan, bu davranış problemleri uzun süreli olduğunda ve başkalarının haklarını ihlal edecek niteliğie büründüğünde, toplum tarafından genel kabul gören davranış normlarının belirgin şekilde dışına çıktığında, ve/veya çocuğun ya da ailesinin günlük yaşamında belirgin sorunlara yol açacak düzeye ulaştığında klinik bir durum olan “davranım bozukluğu” açısından değerlendirilmesi gereklidir.

Davranım bozukluğu belirtileri dört genel kategori altında incelenebilir:

• Saldırgan davranışlar:Fiziksel şiddet tehdidi ya da doğrudan fiziksel zarar vermeyi içeren davranışlardır. Tekrarlayan kavgalar, akran zorbalığı, hayvanlara karşı zalimlik, silah kullanma ya da cinsel taciz vb. şekilde kendini gösterebilir.

• Yıkıcı davranışlar:Kundaklama (kasıtlı yangın çıkarma), bir başkasının mülküne zarar verme gibi istemli olarak sergilenen yıkıcı davranışlardır.

• Aldatmacılık:Sürekli olarak yalan söylemek, hırsızlık, dolandırıcılık, hilecilik vb. davranışları içerebilir.

• Kural tanımazlık:Toplumsal olarak genel kabul görmüş kurallar ve normlara aykırı davranmayı veya kişinin yaşına uygun olmayan davranışlarda bulunmasını içerir. Bu davranışlar arasında okuldan kaçmak, dersleri asmak, uygunsuz şakalar yapmak ya da çok genç yaşta cinsel olarak aktif olmak gibi durumlar sayılabilir.

• DB’si olan çocuklar çoğu kez fazlaca asabidir, özgüvenleri düşüktür, ve sık sık öfke nöbetleri geçirme eğilimindedirler. Uyuşturucu madde ve alkol kötüye kullanımına çok daha yatkındırlar. DB’si olan çocuk/gençler genellikle davranışlarının başkalarını nasıl incitebileceği konusunda kayıtsızdırlar ve bu konu hakkında çok az suçluluk/pişmanlık duyarlar.