EKRAN VE TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI

Çocuk ve gençlerde ekran bağımlılığı ve bunun alt türleri (dijital oyun bağımlılığı, sosyal medya bağımlılığı vb.) ebeveynler ve eğitimciler arasında git gide daha fazla endişe yaratan bir problem alanı olarak öne çıkmaktadır.

Akıllı telefonların ve diğer dijital cihazların yaygınlaşmasıyla birlikte çocuklar ve ergenler, yüz yüze sosyal etkileşim ve fiziksel aktivitelerinden ödün vermek pahasına ekran karşısında giderek daha fazla zaman geçirmektedir.

Ekran ve sosyal medyanın aşırı miktarda kullanımına yönelik bu problemli tutum, gençlerin zihinsel ve bedensel sağlıklarının yanı sıra sosyal becerileri ve genel esenlikleri üzerinde çok çeşitli olumsuz etkilere neden olabilir.

Şüphesiz ki ekran bağımlılığıyla ilgili en büyük endişelerden biri, çocuklar ve gençlerin ruh sağlığı üzerindeki çok boyutlu etkilerdir. Aşırı ekran süresi, yüksek düzeyde anksiyete, depresyon ve uyku bozuklukları ile ilişkilendirilmiştir. Sosyal becerilerin ve duygusal zekanın gelişimi için gerekli olan yüz yüze sosyal etkileşimin azalması da gelişim üzerindeki en olumsuz sonuçlardan birisidir. Sosyal etkileşim için ekranlara daha fazla bağımlı olan çocuklar ve gençler, sağlıklı ilişkiler geliştirmekte ve sürdürmekte zorlanabilir. Benzer şekilde siber-zorbalık gibi çevrimiçi tehlikelere karşı daha savunmasız hale gelebilirler.

Aşırı ekran süresi, fiziksel aktivitelere ve hobilere katılımın azalmasına yol açarak yeni beceriler edinme, yaratıcılık ve kendini farklı şekillerde ifade etme potansiyelini baltalayabilir. Ek olarak okul sorumlulukları ve boş zaman arasındaki dengenin bozulması, zaman yönetimi ve üretkenlikle ilgili sorunlara yol açabilir.

Ekran bağımlılığının fiziksel gelişim ve beden sağlığı üzerindeki çok yönlü olumsuz etkileri ise bir başka endişe alanıdır. Uzun süreli ekran maruziyeti hareketsizliğe yol açarak obezite ve diğer sağlık sorunları riskini belirgin şekilde arttırabilir. Uyku düzeninin bozulması da doğrudan ve dolaylı yollarla beden sağlığı üzerinde birçok olumsuz etkiye yol açabilir.

Ekran süresine sınırlar koyun: Ekran süresine önceden belirlenmiş net sınırlar koymak, çocukların ve ergenlerin ekran kullanımı konusunda daha sağlıklı alışkanlıklar geliştirmelerine yardımcı olabilir. Ekran kullanımı için bir zaman sınırı belirlemeyi, veya farklı günler için ekran kullanımına izin verilmeyecek özel saat aralıkları belirlemeyi düşünün.

Çocuklarınızı alternatif aktivitelere teşvik edin: Ekran kullanımı dışındaki fiziksel aktiviteler ve hobilerle uğraşmak konusunda çocuklarınızı cesaretlendirin. Spor, yüz yüze oyunlar, el sanatları, müzik veya diğer yaratıcı uğraşıları hayatınıza dahil edin.

Yüz yüze sosyal etkileşimi teşvik edin: Başkalarıyla etkileşim amacıyla sadece sosyal medyayı kullanmak, sosyal becerilerin gelişimi açısından son derece kısıtlayıcı olabilir! Çocuklarınızı gerçek dünyada ve yüz yüze etkileşime girmek (örn. arkadaşlarla oynamak, öğrenci kulüplerine veya takımlara katılmak) konusunda teşvik edin.

Sağlıklı davranışlar için rol model olun: Çocuklar ve gençler, çoğu kez etraflarındaki yetişkinleri rol model olarak benimseme eğilimindedirler. Bu nedenle bakımverenler ve ebeveynlerin kendi ekran kullanım davranışları konusunda uygun bir model oluşturabilmeleri, çocukların sağlıklı ekran kullanım alışkanlıkları geliştirmelerinde büyük öneme sahiptir.